Πρότυπα διαλύματα που θα χρησιμοποιηθούν στην ανάλυση των πτητικών ενώσεων

Τα θετικά και τα αρνητικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά στα παρθένα ελαιόλαδα (VOOs) εξαρτώνται αυστηρά από την σύνθεση των πτητικών κλασμάτων. Έως σήμερα, η οργανοληπτική αξιολόγηση των VOOs, όσον αφορά την παρουσία και την ένταση των οργανοληπτικών αυτών χαρακτηριστικών, πραγματοποιείται σύμφωνα με την μέθοδο που είναι γνωστή ως πάνελ Οργανοληπτικής αξιολόγησης. Δεδομένης της πιθανής ασυμφωνίας στην ταξινόμηση των VOOs μεταξύ διαφορετικών πάνελ αξιολόγησης, είναι μεγίστης σημασίας η επιβεβαίωση/διάκριση που προκύπτει από την ποιοτική και ποσοτική ανάλυση συγκεκριμένων πτητικών οργανικών ενώσεων (VOCs), οι οποίες είναι υπεύθυνες για τα ελαττώματα ή τα θετικά χαρακτηριστικά.

Στο πλαίσιο αυτό, το έργο OLEUM πρότεινε μεθόδους για την ανάλυση των πτητικών ενώσεων στα VOOs με βάση διαφορετικές αναλυτικές τεχνικές: από τις πλέον εδραιωμένες SPME-GC-FID και SPME-GC-MS στην πιο καινοτόμα HS-GC-IMS, η τελευταία είναι πιο προσαρμοστική στον έλεγχο, ο οποίος πραγματοποιείται για την ταξινόμηση των VOOs στην αντίστοιχη κατηγορία ποιότητας (εξαιρετικά παρθένο, παρθένο και λαμπάντε). Μία ποιοτική και ποσοτική οργανοληπτική ανάλυση των πτητικών ενώσεων μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά στην οργανοληπτική αξιολόγηση και επιπλέον, μόλις επικυρωθούν τα σήματα/δείκτες, να καθορίσει τα όρια συγκέντρωσης των σχετικών ενώσεων, για τους διαφορετικούς βαθμούς ποιότητας. Με βάση τις αναλυτικές έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στα πλαίσια του έργου OLEUM, επιλέχθηκαν 18 πτητικές ενώσεις με στόχο την ευρεία διάθεση στο εμπόριο ενός σετ προτύπων με ελάχιστο αριθμό ενώσεων με υψηλή διαγνωστική αξία. Αυτές ομαδοποιήθηκαν σε δύο Πρότυπους Πίνακες (SMA και SMB) και προστέθηκαν σε εξευγενισμένο ελαιόλαδο, για να μειωθεί δραστικά ο αριθμός των αναλύσεων κατά την προετοιμασία των καμπύλων βαθμονόμησης. Η επιλογή των 18 πτητικών ενώσεων στους πίνακες SMA ή SMB έγινε βάση: i) της συνήθους ύπαρξής τους στα VOOs (υψηλή η χαμηλή συγκέντρωση) και ii) βάση της ανάγκης περιορισμού των πιθανών επικαλύψεων μεταξύ των ενώσεων, διευκολύνοντας έτσι την διεργαστηριακή σύγκριση των αποτελεσμάτων, η οποία σε αντίθετη περίπτωση θα δυσκόλευε την διάκριση των κορυφών. 

Τα ίδια μείγματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν επίσης ως δείγματα βαθμονόμησης για την ανάπτυξη ταχέων μεθόδων ελέγχου. Όπως δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Foods  τουλάχιστον 15 από τις 18 πτητικές ενώσεις μπορούν να υποστούν έκλουση και να ανιχνευτούν με την μέθοδο HS-GC-IMS. Η σύνθεση αυτών των πινάκων έχει παρουσιαστεί σε ορισμένες δημόσιες εκδηλώσεις και περιγράφεται λεπτομερώς σε ένα άλλο επιστημονικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Food Control.